جزیره ای در خانه برای عادی سازی سبک زندگی غربی
تابستان پارسال بود که برای دیدن یکی از آشنایان به خانه جدیدشان رفتیم، بعد از تعارفات معمول و نشستن، مورد عجیبی را دیدیم ! یخچال و اجاق و ماشین لباسشویی و . . . روبروی ما و چسبیده به دیوار مقابل ! تنها تمییز آن قسمت با سالن پذیرایی، اختلاف ارتفاع شاید چندسانتی بالاترش بود که آن هم چندان به چشم نمی آمد.
نگاه هاج و واج ما را صاحبخانه خیلی خوب درک کرد (یحتمل تجربه ش رو داشته ! ) و پاسخ داد که :
بـــــــــعله ! آشپزخانه مدل جزیره ای هست ! تازه مد شده ! ندیدین مگه ؟! :|
برای ما، اسم " آشپزخانه جزیره ای" کمی آشنا بود، ولی تا آن روز هنوز توفیق دیدار از آن را نداشتیم !
چند ماه بعد .... و بهار سال نود و سه .
به دنبال رهن و اجاره ی خانه برای خودمان. با مشاور املاکی جوان راه میفتیم برای دیدن یک خانه پنجاه و چند متری نوساز. وارد که می شویم، از در ورودی به سمت راست، اتاق نشیمن یا پذیرایی می شود و سمت چپ که می چرخیم، یک قسمت پستو مانند چند متری که با دیدن شیر آب و گاز و ... می شد حدس زد که ربطی به آشپزخانه باید داشته باشد !!!
پرسش لازم نبود ! نگاه ما به حد کافی علامت سوال داشت !
آشپزخونه ش جزیره ای یه ! ماشین لباسشویی و یخچال و سینک ظرفشویی و اجاق پشت به دیوار هستند و جلوشونم که باز هست ! یعنی همون جزیره ای ! آقا میتونین یه میز ناهارخوری کوچولو بزارین که جزیره ش کامل بشه ! خانم، ببینین ، خیلی قشنگ میشه !
برای اینکه بدانیم دقیقاً "آشپزخانه جزیره ای" چیست، مجبور به جستجو در سایت های مختلف هستیم ! تصاویر زیبایی که در این سایت ها دیده می شود، به شدت دلرباست ! ... ولی برای ما که حداقل دو مورد عینی وطنی دیده ایم، این آبن و تاب دادن، آب در هاون کوبیدن است !
در ویکی پدیا برای این نوع معماری آشپزخانه نوشته اند :
"آشپزخانه جزیره‌ای مدل ترکیبی ایست مدل U و L است که گاز یا پیشخوان در وسط آشپزخانه به طور ثابت است در طراحی این فضا، ظرافت بیشتری باید به خرج داد."
وبسایت دیگری توضیح مفصل تری نوشته است :
- "شرکت دکورسازی فلوکس در ایتالیا اقدام به طراحی آشپزخانه ای کرده که سبک جزیره ای دارد. در این چیدمان اجاق گاز در کنج قرار گرفته و زیر آن قفسه ای برای جا دادن ظرف و ظروف قرار دارد که به نوعی عملکردش مشابه کابینت است. در کنار گاز میز متحرک آشپزی و کنار آن یخچال قرار دارد و بقیه فضا باز است"
پنهان سازی و یا کارکرد راحت بودن برای خانم خانه در آشپزخانه، موضوعی است که در فرهنگ ما وجود دارد. حضور مهمان نامحرم و حتی ناآشنا در خانه و اینکه چگونه خانم باید در آشپزخانه فعالیت کند، علامت سوالی است که پاسخی برای آن نیست.
روزگاری آشپزخانه اوپن مورد اعتراض علما و کارشناسان بود و هشدارهایی برای عادی سازی زندگی و فرهنگ غربی داده می شد، با این وجود آنچه که در خانه های بسیاری از مردم مشاهده می شد، استفاده از دکورهای مشبک یا کرکره های چوبی بود که مشکل را تا حدی (و نه کامل) حل می کرد. هم مدل آشپزخانه، همچنان اوپن بود! ( چه الزامی هست اصلاً ؟!) و هم پوششی هرچند ضعیف داده می شد.
حالا با این نوع آشپزخانه جزیره ای (که نمی شود گفت خیلی جدید)، دیگر امکان جداسازی و پوششی نیست و حتی با میز ناهارخوری هم فایده ای برای آن نمی رسد.
نکته بعدی، خودِ مدل جزیره ای آشپزخانه ها است که تفاوت بسیاری بین طراحی های غربی با انواع مدل های اجرایی در آپارتمان های ایرانی است. به گونه ای که حتی زیبایی خانه هم زیر سوال می رود و این وجه آن (آن هم درصورت وجود) دیده نمی شود. این معماری شاید برای فرهنگ زندگی غربی مناسب باشد و دلخواه مردم ینگه دنیا (آن هم شاید ! ) ، اما به هیچ وجه و با هیچ منطقی با زندگی ایرانی جور در نمی آید ! شاید مهمترین دلیل اقبال این نوع معماری آشپزخانه در آپارتمان های ایرانی، نیاز به مساحت کمتر ( بهتر بگویم ، خلاصه کردن در مساحت کمتر ! ) است که آن هم در تضاد کامل با اصل طراحی در باز گذاشتن بقیه فضا است ! سودآوری آپارتمان سازها و بی تفاوتی مردم و البته گذشتن مسئولان فرهنگی جامعه در پس همه این اتفاقات است و مانند همیشه، جای خالی طراحی های متناسب با زندگی و فرهنگ ایرانی و در عین حال حفظ جذابیت و فضاسازی مناسب برای خانه و تأمین نظر خانواده های ایرانی به شدت دیده می شود. موضوعی که سالهاست پاسخی برای آن نیست . . . .
______________________________
پ ن یک : عکس به عمد سیاه سفید شده است تا جذابیت آن کمتر شود !!!
پ ن دو : کسی خونه متراژ پایین با قیمت پایین تر سراغ نداره ؟! :|
